Mùa gặt !

Thu hoạch lúa.

Cánh đồng … vàngVới trên 11 Nghìn ha đất canh tác lúa dọc thung lũng sông La Ngà, Tánh Linh là vùng đất phì nhiêu, giàu phù sa. Tuy nhiên, từ năm 1995 quay trở lại trước, sản xuất nông nghiệp ở đây đa phần sử dụng nước trời, chỉ sản xuất được 2 vụ / năm. Vào mùa khô, bà con phải bỏ ruộng do không có nước tưới. Có lẽ, bước ngoặt của sự thay đổi là sau khi Nhà máy thủy điện Hàm Thuận – Đa Mi chính thức được thi công vào năm 1997, trở thành thời cơ lớn để tăng trưởng thủy lợi cho vùng hạ du, đưa nước vào đồng ruộng để nông dân tăng vụ, lan rộng ra diện tích quy hoạnh sản xuất. Trải qua bao năm khó khăn vất vả nắng mưa, mỗi năm vào mùa gặt, Tánh Linh lại trải dài những cánh đồng … vàng, với hạt gạo thơm ngon khó cưỡng .Lần này, tôi đến xã Bắc Ruộng, Tánh Linh đúng vào thời gian thu hoạch lúa vụ mùa. Cách TT thị xã Lạc Tánh chừng 20 cây số, vùng đất thuần nông đập vào mắt tôi với bốn bề màu xanh của rừng, cây cối tốt tươi. Sau những ngày mưa do ảnh hưởng tác động của không khí lạnh, hôm ấy nắng lên bùng cháy rực rỡ. Cả cánh đồng lúa đã chín vàng, dưới ánh nắng mặt trời lại càng thêm lóng lánh. Khắp những cánh đồng, máy gặt hoạt động giải trí hết hiệu suất để ship hàng bà con .

Giữa trưa, tôi mượn được chiếc xe máy cà tàng của người dân, nhờ người chở đi dọc tuyến đường nội đồng từ ủy ban xã đến cánh đồng Suối Tum – Bắc Ruộng. Con đường trải đá sỏi, dưới sức nặng và mật độ qua lại của những chiếc máy cày, máy gặt và xe tải chở rơm, khiến quãng đường chừng hơn 2 cây số trở nên nhấp nhô, lồi lõm. Không quen địa bàn, lại ngồi sau xe máy lạ khiến tôi có phần nơm nớp, cố ôm chặt vào yên xe để khỏi ngã xuống đường.

Cánh đồng Suối Tum hiện ra trong mắt tôi với một màu vàng rực rỡ và mừi hương của lúa chín. Ở những đám ruộng đã được gặt, từng cuộn rơm mới được máy cuộn tròn, nằm thành những hàng dài, đang chờ xe tải tới chở đi. Thấp thoáng ở phía xa xa, những mảnh ruộng đã gặt xong, trơ gốc rạ, nông dân vội tranh thủ cầm cuốc đắp lại bờ, chờ máy cày ải đất để chuẩn bị sẵn sàng cho vụ xuống giống mới .Chúng tôi vào tận trong khu rẫy của anh Cáp Kim Thành, chủ của những chiếc máy gặt đang chạy miệt mài ngoài đồng ruộng. Anh Thành cũng là quản trị Hội Nông dân xã Bắc Ruộng, đang lo việc xã thì người nhà điện báo máy cày trục trặc, buộc anh về giải quyết và xử lý. Đứng xung quanh chiếc máy gặt ngay lúc này có mấy hộ nông dân của thôn 2 đang chờ máy đến gặt ruộng nhà mình. Trong đó, tôi nhận thấy sự nóng ruột của ông Cáp Hữu Hoàng khi 5 sào lúa đã chín của mái ấm gia đình chưa kịp gặt. Đồng hồ điểm gần đến 12 giờ trưa. Nắng đã lên đỉnh đầu, nhưng ông Hoàng vẫn chưa được nghỉ ngơi. Ngồi ở ghế đá nhấp vội chén trà, nhưng mắt ông lại hướng về chiếc máy gặt tự nhiên “ dở chứng ”. Mồ hôi nhễ nhại, ông nóng ruột thốt lên : “ Tranh thủ được ngày nắng ráo, 5 sào lúa đã chín rũ đang chờ gặt, mà máy lại trục trặc đột xuất, lại phải chờ đến chiều vậy ” ! Đứng kế bên, chị Nguyễn Thị Tám cũng đang bồn chồn, mong máy cày được sửa nhanh cho kịp xong đám ruộng còn gặt dang dở ngoài đồng …Anh Thành là một trong những người tiên phong đưa cơ giới hóa về xã từ năm 1998. Sau nhiều năm tích góp, gia tài hiện tại là 4 máy gặt, 3 chiếc máy cày, 1 máy cuộn … Hàng năm, cứ mỗi mùa gặt đến, mái ấm gia đình anh lại bao thầu khoảng chừng 100 ha lúa trên địa phận xã. Anh Thành san sẻ : Nếu tính công gặt, chở lúa về và công bốc vác, thì ngân sách mỗi sào khoảng chừng 300.000 đồng. Tuy nhiên, những hộ dân ở trong vùng lại quy ước, thỏa thuận hợp tác với chủ máy gặt là không lấy tiền công, mà hoán đổi rơm tại ruộng. Nhìn những đám lúa vàng óng được máy móc thu hoạch, tuốt tại ruộng chỉ trong chớp mắt, tôi nghĩ thầm : “ Làm nông thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa khác hẳn với rất lâu rồi ”. Quả thật, tôi lại nhớ về thời gian hơn chục năm về trước, khi cơ giới hóa nông nghiệp còn rất ít, nông dân trồng lúa chịu khó khăn vất vả trăm bề, khi phải “ bán mặt cho đất, bán sống lưng cho trời ”. Để có được hạt lúa, mọi việc làm đồng áng từ gieo cấy, chăm nom đến thu hoạch đều phải làm thủ công bằng tay. Vừa khó khăn vất vả, vừa không mang lại hiệu suất cao cao .

Lẫn lộn buồn vui

Ủy ban xã Bắc Ruộng hôm ấy phần đông hơn ngày thường. Bởi đó là nơi được huyện chọn để tổ chức triển khai một hội thảo chiến lược về giống lúa mới, nơi bàn chuyện link tiêu thụ lúa cho nông dân toàn huyện. Ông Trần Thanh Hải – Phó quản trị Ủy Ban Nhân Dân xã Bắc Ruộng cũng xuất hiện xuyên suốt để lo chu toàn “ sự kiện ” lớn của xã. Ông Hải san sẻ, năm nay xã gieo trồng gần 4.300 ha, đa phần là diện tích quy hoạnh cây lương thực với tổng sản lượng thu hoạch trên 25.000 tấn, đạt 98 % chỉ tiêu huyện giao. Ông Hải tin yêu, nếu mọi việc diễn ra thuận tiện, sắp tới đây nông dân địa phương sẽ không phải lo đầu ra cho lúa nữa, khi có những công ty, doanh nghiệp ký hợp đồng thu mua với giá không thay đổi .Đó là chuyện của ngày sau, còn ngày hôm nay, hàng chục nông dân trồng lúa của huyện lại có dịp tụ họp tại xã Bắc Ruộng. Họ khoe với nhau rằng, vụ mùa năm nay giá lúa cao hơn năm ngoái, đang ở mức khoảng chừng 6.100 đồng / kg lúa tươi ( năm ngoái khoảng chừng 5.800 đồng / kg ). Nhất là đầu ra rất dễ bán, khi số lượng những cơ sở, doanh nghiệp thu mua trên địa phận rất nhiều .Tuy vậy, tôi cũng cảm nhận được trong đôi mắt của những nông dân khó khăn vất vả ấy, sự trầm buồn vì vụ mùa năm nay lúa đạt hiệu suất không cao. Anh Nam – xã viên HTX Gia An cầm trên tay khóm lúa bị đạo ôn cổ bông trần tình : “ Nhà tôi có 1 mẫu lúa OM49, nhưng bị bệnh cổ bông, lại thêm sự phá hoại của chuột khiến hiệu suất chỉ được 5,5 đến 6 tạ / sào. Sau khi gặt xong, bán được 4,4 triệu đồng / sào chưa tính ngân sách. Nếu trừ hết tiền phân bón, vật tư, chỉ lãi được khoảng chừng 2 triệu đồng / sào .

Như thấu hiểu được nỗi lòng buồn vui lẫn lộn của những nông dân trồng lúa trên địa bàn huyện trong mùa gặt này, ông Võ Văn Ty – Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Tánh Linh chia sẻ: Vụ mùa năm nay huyện sản xuất gần 10.000 ha lúa, nhưng do ảnh hưởng thời tiết, diện tích lúa vừa bị sâu bệnh nhiều, nên năng suất bình quân toàn huyện chỉ đạt khoảng 55 tạ/ha. Đến thời điểm này, toàn huyện đã thu hoạch được khoảng một nửa diện tích và chuẩn bị đất cho vụ đông xuân tới. Ông Ty cũng tin tưởng rằng, huyện trọng điểm lương thực của tỉnh như Tánh Linh sẽ không ngừng khởi sắc, khi địa phương đang quy hoạch vùng lúa chất lượng cao với 3.000 ha, với năng suất đạt từ 60 – 65 tạ/ha, cao hơn 10 – 15 tạ/ha so với sản xuất ngoài vùng. Song song, diện tích liên kết sản xuất – tiêu thụ, xây dựng cánh đồng lớn trên địa bàn huyện đến nay đã đạt 1.200 ha, cũng được xem là bước đệm để địa phương phát triển ngành nông nghiệp…

Rời cánh đồng Suối Tum, tôi vẫn nghe thấp thoáng tiếng máy gặt “ xoành xoạch ”. Sự quay quồng với đồng ruộng cũng là việc làm trong thời hạn này của hàng ngàn hộ dân trồng lúa ở những địa phương khác trong tỉnh. Vụ mùa năm nay, toàn tỉnh sản xuất trên 42.000 ha lúa, hiện đã có khoảng chừng 10.000 ha ở quy trình tiến độ chín, cho thu hoạch …Khi chia tay những người trồng lúa Tánh Linh, từng nụ cười, từng giọt mồ hôi hay chỉ là nét trầm buồn vì một vụ mùa không như mong đợi, cũng khiến tôi đồng cảm, nhớ về một tuổi thơ đã gắn liền với từng bông lúa, cọng rơm ở quê nhà mỗi khi mùa gặt đến .

 Phóng sự: KIỀU HẰNG

Source: https://wada.vn
Category: Vòng quanh đất nước